Günlük ücretleri 120 lira civarında. Sabah geliyorlar, çalıştığı evi pırıl pırıl yapabilmek için akşama kadar canları çıkıyor. Kan emici düzen şimdi gündelikçi kadınları, taşeronların kölesi yapmaya hazırlanıyor.
90’lı yılların başıydı. Mesleğe başladığım binada, haberciler, şoförler, temizlik ve hizmet personeli, hepimiz aynı kurumun çalışanıydık.
Önce ulaştırma servisi taşeronlaştırıldı. Araçların vergisi, bakımı, şoförlerin maaşı, yemeği, sigortası, şirkete ağır geldi. Taşeron firmalarla anlaşma yapıldı, araç ve şoförü onlar sağladı, karşılığında kat ettikleri kilometre başına ücret aldılar.
Şoförler ise bir anda asgari ücretli çalışan durumuna düştüler. Bugün piyasadakiler bin 200 lira civarında maaş alıyor. Sigorta primlerini de ceplerinden ödüyorlar. Hiçbir iş güvenceleri yok. 11 ayın sonunda sözleşmeleri yenilendiği için kıdem tazminatları bile birikmiyor.
Taşeronluk sadece medyayı değil, finanstan, üretime kadar her alanda çalışanların hakkını sömüren bir sistem. Ve her sektörde ilerleyişi aynı aşamalardan geçti.
Ulaştırma yükünden kurtulan şirketler ardından yemekleri dışarıdan almaya başladılar. Onu temizlik hizmetleri izledi. Son olarak da güvenlik işi taşeron firmalara devredildi.
Mevcut sistem, taşeronluğu, “ara hizmetleri görmek için yeni şirketler kuruldu, insanlara iş kapısı açıldı” diye pazarlar ama işin aslı öyle değil.
Taşeron firmalar, çalışanı köleleştiriyor. Hizmet alan ile hizmet vereni bir araya getirirken, çalışan insanların sırtından hak etmediği kadar para kazanıyor.
Şimdi sıra evlere gündelik temizliğe gelen kadınlarda. Bu sistem onların ayda 3 bin lira para kazanmasına izin vermez. Elbette, sigortalı çalışmalılar, başlarına gelebilecek bir iş kazasından ev sahibi de sorumlu olmalı ama emin olun ki amaç üzüm yemek değil.
Nereden mi biliyorum; Milliyet’te çalışma uzmanı Cem Kılıç yazmış, Fransa’da evsahipleri sosyal güvenlik kurumundan bir çek alıyor ve gündeliğe gelen kadına ödemeyi bu çekle yapıyor. Kadın bankaya gidip bunu bozdurmaya kalktığında da içinden bir miktar sosyal güvenlik payı kesiliyor. Sistem gayet adaletli, bizimkiler iyi niyetli olsa buna benzer bir düzenleme getirir.
Ama hayır, bakın göreceksiniz, bir takım şirketler türeyecek, evsahiplerinden aynı parayı alacak ama bu insanları asgari ücretle çalıştıracak.
Taşeronluğu bugün yeryüzünden silmek çok mümkün görünmüyor ama bu şirketlerin sülük gibi insanların kanını emmesine dur demek gerekiyor. Çalıştırdıkları insanların hakları yasal güvence altına alınmalı.
İktidar partisinin bu meseleyi çözmek için iyi niyeti olmadığı ortada. Olsaydı 12 yıldır yapacaklarını yaparlardı.
Peki, kendisini ‘sol’ zanneden CHP ile milletinin ezilmesini seyreden ‘milliyetçi’ MHP nerede?
Bütün umutlarını iktidarın kasetlerle devrilmesine bağlamış insanlardan, ezilen kesimlere sahip çıkmalarını beklemekle belki de ben hata ediyorum, bilemedim.