Abone Ol

ABD'nin S-400'lere karşı devreye sokacağı CAATSA yasası nedir? İşte Türkiye'yi bekleyen yaptırımlar

Ekonomist Beste Naz Süllü, ABD'nin Rusya'dan S-400 alan Türkiye'ye karşı uygulamaya başlayacağı yaptırımlarla ilgili çarpıcı bir analiz kaleme aldı.

CAATSA yasası nedir? İşte Türkiye'yi bekleyen yaptırımlar

İşte Beste Naz Süllü'nün o analizi:

ABD Başkanı Trump yasa gereği 70 sayfalık CAATSA metninde listelenen 12 yaptırım kaleminden en az beşini seçmek zorunda.

Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat-ithalat bankası desteğinin kesilmesi,

Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi,

ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi,

Uluslararası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi,

Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile doğrudan alışveriş yapma izni verilmemesi,

Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da sözleşme yapılmaması,

Döviz üzerinden işlem yapılmasının yasaklanması,

Mali kurumlar ve bankalar arasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması,

Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması,

ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması,

Yaptırım kapsamına alınan kişilere ABD’ye giriş yasağı,

Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara benzer işlevi olan üst düzey görevlilere de yaptırım uygulanması.

Trump’ın Burada Rolü Ne?

ABD Başkanı yasa gereği en fazla 180 gün (6 ay) boyunca yaptırımlardan muafiyet tanıyabiliyor. Muafiyet, süresinin sona ermesinden en geç 15 gün öncesinde yine 180 günlüğüne yenilenebiliyor.

CAATSA Başkan’ın yaptırımlardan muafiyet tanıma kararı vermesi halinde bunu Kongre’nin değerlendirmesine sunmasını şart koşuyor. Başkan’ın Kongre’nin ilgili komisyonuna muafiyet talebini gönderirken yaptırımlardan muafiyet verilmesinin ABD’nin ulusal güvenlik çıkarı için hayati önem taşıdığını, ABD’nin ilgili hükümetle yaptırıma konu olan meselede işbirliği sağlamak adına gösterdiği çabaları ayrıntılı bir şekilde anlatması gerekiyor.

Kaynak: VoA

Yeni Haftanın Ajandası // 15 – 19 Temmuz

15 Temmuz haftasına başlarken öncelikle bu haftanın ekonomi veri gündeminin sakin olduğunu söyleyebiliriz. Hali hazırda pazartesi günü resmi tatil olan iç piyasada asıl gündem politik gelişmeler olacak. ABD’nin S400 üzerinde olası yaptırım gündemi, Türkiye’nin Güney Kıbrıs’ta sürdürdüğü arama ve sondaj faaliyetleri nedeniyle AB’nin yaptırım taslağının geçen hafta ortaya çıkması gibi yoğun bir haber akışını takip etmek gerekiyor.

Hatırlanacağı üzere ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan, Hulusi Akar’a gönderdiği mektupta, Türkiye’nin, 31 Temmuz’a kadar S-400 alması halinde, F-35 programının ‘tamamen iptal edileceğini’ bildirmişti. Diğer tarafta G20 Zirvesi ile beraber iki ay sonra ilk kez bir araya gelen ABD ve Çin taraflarının ticari müzakere süreçleri de yakinen takip ediliyor.

Son olarak Trump Çin’i bir kez daha kuru manipüle ettiğini ve şirketlerine bu yolla sübvansiyon sağladığını söylemişti. Piyasa fiyatlamaları şimdilik her ikisine yönelik sakin olsa da olası bir kopukluk yeniden fiyatlamaların içine girebilir.

Türkiye

15 Temmuz Pazartesi günü Demokrasi ve Milli Birlik Günü nedeniyle Borsa İstanbul seansa kapalı olacak. 16 Temmuz Salı günü ise nisan ayına ait işsizlik oranı verisi gelecek. Gecikmeli verilerden olan işsizlik oranı %14,1 seviyesinde bulunuyor. Aynı gün saat 11:00’da açıklanacak bütçe dengesi daha da yakından takip ediliyor. Haziran ayına ilişkin bütçe dengesi kamu maliyesinin kuvveti bakımından takip ediliyor.

Haftanın son işlem günü ise TCMB’nin piyasa profesyonellerine yönelik gerçekleştirdiği anket olan Beklenti Anketi yayımlanacak. Beklenti anketinde yıl sonu TÜFE ve Dolar/TL kuruna ilişkin tahminler ön plana çıkıyor. Burada medyan tahminin nereye olduğundan ziyade piyasa yönü ne tarafa görüyor bu önemli. Dolayısıyla rakamdan ziyade izlediği seyir / trend daha ön olana çıkıyor.

Avrupa

Pazartesi günü Euro Bölgesinden açıklanacak önemli bir veri bulunmazken, 16 Temmuz Salı günü ZEW güven endeksleri açıklanacak. 17 Temmuz Çarşamba günü Euro Bölgesi TÜFE verileri açıklanıyor. Yıllık bazda TÜFE artışının %1,1’de sabit kalması bekleniyor.

18 Temmuz Perşembe günü Birleşik Krallık perakende satışlar verisi açıklanacak olup bu veri beklentilerden sapması halinde sterlinde harekete sebep olabiliyor. Son olarak cuma günü Euro Bölgesi cari işlemler dengesi açıklanacak olup verinin etkisinin az olduğunu söyleyebiliriz.

ABD

16 Temmuz Salı ABD’de hem sanayi üretim verisi hem de perakende satışlar verisi açıklanıyor olacak. Her iki verinin de piyasa etkisi yüksek. Perakende satışların %0,5’ten %0,3’e gerilemesi beklenirken sanayi üretiminin de %0,4’ten %0,2’ye düşmesi bekleniyor.

Son olarak Kongre ve Senato önünde sunum gerçekleştiren Powell’ın 16’sında Paris’te konuşma gerçekleştirecek. 17 Temmuz Çarşamba günü inşaat başlangıçları ve Fed eyaletlerindeki ekonomik aktiviteleri yansıtan Bej Kitap raporu yayımlanacak. Haftanın son işlem gününde ise Fed Başkanlarından Bullard ve Rosengren konuşma gerçekleştirecek.

Beste Naz Süllü / Para analiz