Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, yılın 3. Enflasyon Raporu sunumunda değerlendirmelerde bulundu. Erkan'ın Haziran'da göreve gelmesinden beri düzenlediği ilk basın toplantısı oldu. Sunum sonrasında basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Enflasyonda kalıcı düşüşü sağlamak için parasal sıkılaştırma sürecine başladıklarını belirten Erkan, parasal sıkılaştırmanın kademeli olarak güçlendirileceğini, enflasyonun kısa vadede geçici bir yükseliş göstereceğini söyledi.
Temel amaçlarının fiyat istikrarı olduğunu vurgulayan Erkan, "Geniş kapsamlı gösterge seti haziran ayında enflasyonun ana eğiliminde güçlenmeye işaret etmiştir" diye konuştu. Erkan, enflasyondaki ataletin kırılmasının beklentilerin çıpalanmasına bağlı olduğuna dikkati çekti.
Dezenflasyon süreci için 2024 yılını işaret etti.
Erkan, dezenflasyon süreci için 2024 yılını işaret ederek "2024 yılında dezenflasyonun sürdürülebilir şekilde başlamasını sağlayacak zemini dikkatle oluşturuyoruz. Faiz artırım kararlarımız miktarsal ve seçici kredi kararlarımızın birikimli olumlu etkilerinin bir kısmını 2023 yılı sonunda, özellikle enflasyonun ana eğiliminde 2024 yılının ikinci çeyreğinde hissetmeye başlayacağız."
Erkan, hizmet enflasyona vurgu yaparak, "Ücret artışlarının çoğu önümüzdeki birkaç ayda fiyatların çoğuna yansıyacaktır" tahmininde bulundu.
Erkan, "Kalıcı olarak gerileyen enflasyona, yatırımlar ve nitelikli büyüme eşlik edecektir"
"Seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararları aldık ve almaya devam edeceğiz" diyen Erkan, fiyat istikrarı ve büyüme için önemli olduğunu vurgu yaptığı seçici kredi adımlarının iç talebi dengeleyeceğini belirtti.
Erkan, zorunlu karşılık uygulamasıyla piyasadan 450-500 milyar TL likidite çekileceği bilgisini verdi.
Mevduat faizlerinin dolarizasyonu artırmayacak bir seviyede bulunmasının önemli olduğuna dikkati çeken Erkan, "TL tasarruf araçlarını çeşitlendirecek ve sermaye piyasalarının derinleşmesini destekleyeceğiz" değerlendirmesini yaptı.
Erkan, "Seçici kredi sıkılaştırması yoluyla enflasyonu hedefleyen dengeleyici adımlar atıyoruz ve atmaya da devam edeceğiz. Miktarsal sıkılaştırma kararlarımızla birlikte döviz kuru ve iç talep üzerinde aşırılıklar oluşturmadan TL likiditesinin istikrarlı gelişimini temin edeceğiz" açıklamasını yaptı.
Faiz artırımları ekonomiye zarar vermeden yapılacak
Erkan, politika faizinin haziran ve temmuz aylarında piyasa beklentilerinin altında artırılmasına dair "Parasal sıkılaştırma sürecine bütünsel bakılmalı, faiz artırımlarının yeterli ve yetersiz gibi nitelendirilmesi bu bütünsel yaklaşımı inceledikten sonra yapılabilir."
Erkan, faiz artırımlarının, "ekonomiye zarar vermeden" yapılacağını belirtti.
Döviz kurları ve döviz satışlarıyla ilgili soru üzerine Erkan, "Biz bir kur seviyesi hedeflemiyoruz, ancak kurdaki aşırılıklar görüldüğünde de müdahale, aşırılıklığı ve oynaklığı azaltmak Merkez Bankası'nın görev tanımındadır. Şeffaflık adına Hazine protokolü kullanmıyoruz, doğrudan satışları bankalara yapıyoruz."
"Faiz sebep enflasyon sonuç" sorusuna yanıt
Erkan, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "faiz sebep enflasyon sonuç" görüşüyle ilgili soruyu, "Merkez Bankası Başkanı olarak benden hiçbir zaman siyasi bir açıklama almayacaksınız."
Enflasyon tahminleri
TCMB, 2023 sonu enflasyon tahminini yüzde 22,3'ten yüzde 58'e; 2024 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 8,8'den yüzde 33'e yükseltildi. 2025 sonu enflasyon tahmini yüzde 15 seviyesinde.
Merkez Bankası, 2023 yılın sonuna dair gıda enflasyonunu tahminini yüzde 27,9'dan yüzde 61,5'e; 2024 tahminini yüzde 11,5'ten yüzde 35'e çıkardı.
TCMB, 2024 yılın ikinci çeyreğinde enflasyonun yüzde 60 ile zirveyi göreceğini öngörüyor.
Erkan ayrıca, yüzde 5 enflasyon hedefinin değiştirilmeyeceği söyledi.
Neden tahminler yukarı yönlü revize edildi?
Erkan, enflasyon tahminlerindeki hızlı yükselişin nedenini ise şöyle açıkladı:
"Döviz kurunun birikimli etkileri, petrol ve ithalat fiyatlarındaki güncellemelerin etkilerinin dahil edildiği Türk lirası cinsinden ithalat fiyatları 2023 yıl sonu enflasyon tahminlerini 7,5 puan yükseltmiştir. Önümüzdeki dönemde başta KDV olmak üzere vergi ve harçlarda yapılan artışların, hane halkına yapılan transfer harcamalarının, asgari ücret ve diğer maaş ayarlamalarının tüketici enflasyonu üzerinde belirgin etkisi olacağı, diğer yönetilen/yönlendirilen fiyatlarla birlikte yıl sonu enflasyon tahminini 7,5 puan yukarı çekeceği tahmin edilmiştir.
Beklenenden daha güçlü gerçekleşen talep koşullarının enflasyon tahminleri üzerindeki doğrudan etkisi 1,3 puan yukarı yönlü olmuştur. Ek olarak, gıda fiyatları varsayımındaki güncelleme ise enflasyon tahminlerini 8,5 puan yükseltmiştir. Gıda fiyatları varsayımında yapılan güçlü güncellemede arz yönlü faktörlerle yüksek seyreden işlenmemiş gıda kalemi yanında, kur gelişmeleri ve ücret ayarlamalarının neticesinde artış eğilimine gireceği öngörülen işlenmiş gıda kalemi de etkili olmuştur."