Deprem felaketindeki yıkım ve can kaybı herkesin canını acıtırken Türkiye'nin deprem bölgesi olması ve deprem riski altında olan iller yeniden gündeme geldi.
Bu noktada herkes, oturduğu binanın ne kadar güvenli olduğunu ve bir deprem halinde nasıl bir hasar alacağını merak etmeye başladı. Özellikle bu doğrultuda binaların nasıl güçlendirilebileceği de araştırılıyor. Güçlendirme işlemlerinin nasıl yapıldığını kat başı maliyetin ne kadar olduğunu uzmanlar yanıtladı.
Binlerce riskli yapının acil bir şekilde yıkılması gerekli, riskli evini yıkıp yeniden yaptıramayanlarsa güçlendirme yoluna gidiyorlar. Peki, güçlendirme sırasında evden çıkmak gerekiyor mu? Bir bina nasıl güçlendirilir?
İnşaat mühendisi Ahmet Göçmez konuyla ilgili "Tüm binalar güçlendirilebilir. Kolonlardan kirişlerden numuneler alınıyor. Binayı ayakta tutan taşıyıcı elemanlardır kolonlar." ifadelerini kullanırken İnşaat mühendisi Sinan Türkkan "Sadece kolonları büyütmekle sorun çözülmüyor. Paslanma varsa paslanmanın tamirleri yapılıyor."
GÜÇLENDİRME YAPILMADAN ÖNCE ONLARA BAKILIYOR
Bu sayılanların hepsi çok önemli. Çünkü oturduğunuz bina sizin ve sevdiklerinizin canına mal olabilir. Onun için güçlendirmenin hayat kurtaracağı ifade ediliyor.
Güçlendirme yapılmadan önce demir yoğunluğuna ve beton kalitesine bakılıyor. Sonra da analiz raporu oluşturularak bilgisayar ortamında deprem simüle ediliyor. İnşaat mühendisi Ahmet Göçmez, “Ne kadar güçlü olup olmadığı binanın nerelerinden hasar alacağı sonucu çıkıyor.”
KARBONFİBERLE GÜÇLENDİRME
İnşaat mühendisi Sinan Türkkan “Paslanma varsa paslanmanın tamirleri yapılıyor” Örnek bir binada tavanda paslanma olduğu söylendiğinde Türkkan “Temizlendikten sonra yüksek mukavemetli harçlarla tekrar sıvanacak ve bunun üzerine de yine karbonfiberle güçlendirmeler gerçekleştirilecek."
DEMİRDEN 10 KAT DAHA GÜÇLÜ
O karbonfiberin ince olduğuna bakıp da aldanmamak gerekiyor. Çok ince bir malzeme olan ve 3-4 mm kalınlığında olan bu ürünün, demirden 10 kat daha güçlü olduğu ifade edildi. Bunun binanın taşıyıcı kolonlarına sarıldığı, ardından taşıyıcı kolonun daha da güçlü hale gelmiş olduğu da aktarıldı.
Türkkan, “Mutlaka kolonun dört tarafının sarılması gerekiyor. Çökmesini engelliyor.”
Bir başka yöntemse taşıyıcı kolonların mantolanması. Türkkan “Güçlü olması gerekir depremde. 25x25, 30x30 olan kolonu mantolayarak 20’şer cm büyüdü. Şu anda 50x50 güzel bir kolon haline geldi.”
GÜÇLENDİRME YAPILACAĞI ZAMAN BİNANIN BOŞALTILMASI GEREKİR Mİ?
İnşaat mühendisi Ahmet Göçmez “Eğer ki güçlendirme yapılacak kolonlar sadece zemin ve temele güçlendirme yapılacaksa binada yaşayanlar yaşamlarına devam edebilirler. Ama tüm binaya güçlendirmeler yapılacaksa binanın boşaltılması gerekebilir.”
BİNA GÜÇLENDİRME MALİYETİ NE KADAR?
Türkkan “Güçlendirme yapılan binalara daire başına 240 bin TL, düşük faizli, 10 yıl vadeli kredi devlet sağlıyor. Hiçbir zaman binanı yıkıp yapma maliyetinin 3’te birini geçmiyor.”