Abone Ol

HMPV insan metapnömovirüsü nedir? HMPV virüsü nasıl bulaşır, belirtileri neler? HMPV virüsü tedavisi

İnsan metapnömovirüsü olarak bilinen HMPV, Pneumoviridae adı verilen bir virüs ailesine ait, solunum yollarında enfeksiyona neden olan bir virüstür. Özellikle üst solunum yolunu etkileyen HMPV, öksürük, burun akıntısı, nefes darlığı ve ateş gibi belirtilere neden olur. Hapşırma veya öksürme yanı sıra doğrudan temasla ya da üzerinde virüs bulunan yüzeylere dokunma yolu ile bulaşır. Çoğu üst solunum yolu enfeksiyonunda olduğu gibi yaygın görüldüğü dönemler kış ve ilkbahar aylarıdır.

HMPV insan metapnömovirüsü nedir? HMPV virüsü nasıl bulaşır, belirtileri neler? HMPV virüsü tedavisi

Genellikle hafif seyirli olan HMPV, daha çok 65 yaş üstü kişileri, çocukları ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireyleri etkiler. Kendi kendine iyileşme gösterebilen HMPV virüsü, bazı kişilerde gözetim altında tedavi edilmeyi de gerektirebilmektedir.

HMPV Virüsü Nedir?

Human metapneumovirus ifadelerinin kısaltması olan HMPV, solunum yolu hastalığına neden olan, grip veya soğuk algınlığı benzeri belirtilerle karakterize bir virüstür. Pneumoviridae adı verilen bir virüs ailesine ait olan virüs ilk olarak 2001 yılında tanımlanmıştır. HMPV virüsünün neden olduğu sık görülen belirtileri burun akıntısı ya da burun tıkanıklığı, öksürük,ateş, nefes darlığı ve solunumda hırıltıdır.

Üst solunum yollarında enfeksiyona neden olan HMPV virüsü, hafif seyirli ilerleyen bir virüs olsa da, zatürre ve astım alevlenmeleri gibi alt solunum yolu enfeksiyonlarına da neden olabilir veya kronik obstrüktif akciğer hastalığının (KOAH) daha da şiddetli seyretmesine yol açabilmektedir. 

HMPV vakalarının çoğu hafif şekilde seyreder ancak küçük çocuklar, 65 yaş üstü yetişkinler ve bağışıklık sistemi zayıf olan işiler hastalık konusunda riski altındadır.

HMPV Virüsü Hakkında Son Durum: Salgın, Bulaşma Yolları, Belirtiler ve Tedavi

Salgında Son Durum:

Çin'de İnsan Metapnömovirüsü (HMPV) olarak bilinen virüsün vakalarında önemli bir artış yaşanıyor. Özellikle çocuklar arasında hızla yayılan bu virüs, sağlık otoritelerini alarma geçirdi. Hastanelerde yoğunluk artarken, yetkililer maske kullanımı ve hijyen önlemlerini artırmak konusunda halkı uyarıyor. Çin'deki durum, 5 yıl önce yaşanan Covid-19 pandemisine benzer bir endişe yaratıyor, ancak HMPV'nin daha az ölümcül olduğu biliniyor.

Bulaşma Yolları:

HMPV, solunum yolu ile bulaşan bir virüstür. Enfekte kişilerin öksürme, hapşırma veya konuşma sırasında yaydığı damlacıklarla havaya karışır ve sağlıklı kişilerin ağız, burun veya göz mukozasına temas ederek enfeksiyona yol açar. Ayrıca, virüsle kontamine olmuş yüzeylere dokunup ardından yüzlerine dokunanlar da enfekte olabilir. Kış aylarında kapalı alanlarda daha fazla vakit geçirilmesi, virüsün yayılma hızını artırabilir.

HMPV'nin belirtileri genellikle soğuk algınlığına benzer. En yaygın belirtiler arasında ateş, öksürük, burun akıntısı veya tıkanıklığı, boğaz ağrısı ve nefes darlığı yer alır. Küçük çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde daha ciddi semptomlar görülebilir, örneğin bronşit veya zatürre.

HMPV Belirtileri Nelerdir?

HMPV belirtileri genellikle virüse maruz kaldıktan 3-6 gün sonra ortaya çıkar. Bu belirtiler, hafif seyreden öksürük, burun akıntısı ya da burun tıkanıklığı, boğaz ağrısı ve ateştir. Ayrıca solunumda hırıltı, nefes darlığı, ses kısıklığı, kas ağrısı ve kusma görülebilir. HMPV zatürreye çevirebilir, astımın şiddetlenmesine ve bronşiolit'e de neden olabilir.

HMPV belirtileri şöyle sıralanabilir:

Öksürük

Ateş

Burun tıkanıklığı veya burun akıntısı

Nefes darlığı

Boğaz ağrısı

Baş ağrısı

Yorgunluk ve halsizlik hissi

Hırıltılı solunum

Kusma

Kas ağrısı

HMPV için spesifik bir antiviral ilaç veya aşı bulunmamaktadır. Tedavi, semptomların hafifletilmesine odaklanır. Hastalara bol sıvı alımı, dinlenme ve ateş düşürücü ilaçlar önerilir. Şiddetli vakalarda hastaneye yatış ve oksijen tedavisi gerekebilir. Korunma yöntemleri arasında el hijyeni, maske kullanımı, hasta kişilerle teması azaltma ve yüzeylerin dezenfekte edilmesi yer alır.

HMPV, genellikle kendiliğinden iyileşen bir enfeksiyon olsa da, risk altındaki grupların dikkatli olması ve gerekirse sağlık kurumlarına başvurması önemlidir. Sağlık otoriteleri, virüsün yayılımını kontrol altına almak için toplum sağlığı önlemlerini sıkılaştırmakta ve halkı bilgilendirmektedir.

Türkiye'de HMPV virüsü görüldüğüne dair resmi bir açıklama bulunmamaktadır. Ancak, Sağlık Bakanlığı'nın bu virüsü tarama sistemleri içinde düzenli olarak izlediği bilinmektedir. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, Türkiye'de şu ana kadar anormal bir durum olmadığını ve telaşa yol açacak bir gelişme görmediğini belirtmiştir. Dolayısıyla, HMPV'nin Türkiye'de yaygın bir salgın oluşturmadığı, ancak mevsimsel olarak bu tür enfeksiyonların görülebileceği ifade edilmektedir.

HMPV virüsünden kaynaklanan ölümlerin, gelişmiş ülkelerde nadir olduğu, ancak sağlık sistemlerinin ve hasta takibinin zayıf olduğu düşük gelir düzeyine sahip ülkelerde daha sık görülebildiği bildirilmiştir. Türkiye'de HMPV ile doğrudan ilişkilendirilen ölüm vakaları hakkında resmi bir açıklama bulunmamaktadır. Sağlık otoriteleri, bu tür virüslerin genellikle hafif semptomlara neden olduğunu ve ölümle sonuçlanan vakaların çoğunlukla bağışıklık sistemi zayıf, yaşlı veya küçük çocuklarda görüldüğünü belirtmektedir. Ancak, Türkiye'de HMPV'nin yol açtığı ölümlere dair spesifik bir vaka raporu veya istatistik paylaşılmamıştır.

HMPV İçin Risk Grupları Nelerdir?

HMPV, her yaş grubunda görülme eğilimine sahip olsa da genel olarak yeni doğanlarda, 5 yaşından küçük çocuklarda, 65 yaş üstü kişilerde, bağışıklık sistemi düşük kişilerde, steroid kullanan astımlı kişilerde ve KOAH hastası olanlarda daha sık bir şekilde görülür.

Bu kişiler HMPV başta olmak üzere bulaşıcı hastalıklara karşı çok daha dikkatli olmalı ve kendilerini korumalıdırlar.

HMPV Nasıl Teşhis Edilir?

HMPV virüsünün neden olduğu semptomlar bir çok üst solunum yolu enfeksiyonu ile benzerlik gösterdiği için virüsü teşhisi etmenin en güvenilir yolu PCR testidir. Ayrıca antijen testi ile de tespit edilebilir. 

Diğer yandan daha şiddetli semptomların yaşandığı vakalarda doktor tarafından bronkoskopi de yapılabilir. Yapılacak işlem sırasında ucunda kamera bulunan ince bir tüp boğazdan geçirilir. Bu işlem, virüsü kontrol etmek için bir sıvı örneği toplamak amacıyla yapılır.

HMPV Nasıl Tedavi Edilir?

HMPV’nin spesifik bir antiviral tedavisi yoktur. Burada amaç, virüsün neden olduğu semptomların etkilerini hafifletmektir. Bunun için nefes darlığı varsa oksijen tedavisi, ihtiyaç duyulduğu takdirde damardan verilen sıvı tedavisi, kortikosteroidler işe yarayabilir. Ağrı kesici ve ateş düşürücülere başvurulan vakalar da olabilir.

Ancak virüsün şiddetli semptomlara yol açtığı durumlarda kişi hastanede oksijen desteğine ihtiyaç duyabilir. Bunun dışında virüsün kronik hastalıklarla birleştiği vakalarda ise yoğun bakım örnekleri de karşımıza çıkabilir. Bu gibi durumlarda hastanın durumu daha dikkatli bir şekilde takip edilmelidir.

HMPV Nasıl Önlenir?

HMPV’nin kesin bir tedavisi olmasa da önleme noktasında alınabilecek bazı önlemler söz konusudur. Önleme noktasında başlıca yapılması gereken hastalığa yakalanma riskini azaltmak için sağlıklı beslenmek, bağışıklığı güçlü tutmak ve hijyen kurallarına uymaktır. Ayrıca hasta kişilerle yakın temasta bulunmamak ve gerektiğinde maske takmak da alınması gereken önlemler arasındadır.

İnsan metapnömovirüsü’nü (HMPV) önlemek için yapılması gerekenler şöyledir:

Sağlıklı beslenilmelidir

Bağışıklık sistemi güçlü tutulmalıdır

Hijyen kurallarına uyulmalıdır

Hasta kişilerle yakın temastan kaçınmak gerekir

Gerektiğinde maske takılmalıdır

Eşyaların ortak kullanımı konusunda dikkatli olunmalıdır.

İnsan metapnömovirüs tehlikeli mi?

Soğuk algınlığına benzer semptomlarla görülen HMPV, bağışıklığı düşük olanlarda, çocuklar ve 65 yaş üstü bireylerde ciddi sağlık problemlerine neden olabilir. İlk kez HMPV’ye yakalanıldığı durumda ilerlememesi için tedavi gerekebilir.

HMPV (insan metapnömovirüsü) ilk kez nasıl ortaya çıktı?

2001 yılında Hollandalı bilim insanları tarafından keşfedilen insan metapnömovirüsü, hem üst hem de alt solunum yolu hastalıklarına neden olabilen bir virüstür. Bu virüs, ilk olarak insanlarda solunum yolu enfeksiyonlarına neden olduğu tespit edilerek, benzer belirtilerle kendini gösterdiği belirtilmektedir.

HMPV daha çok ne zaman görülür?

Dünya Sağlık Örgütünün yürüttüğü çalışmalara göre HMPV'nin daha sık görüldüğü dönemler kış sonu ve ilkbahardır. RSV virüsü gibi diğer yaygın solunum yolu virüsleriyle aynı zamanda yayılmaktadır.

HMPV aşısı var mı?

HMPV virüsü için kullanılabilecek bir aşı bulunmamaktadır. Hastalıktan korunmak için kalabalık yerlerde maske takma, elleri düzenli yıkama, dengeli beslenme, yeterli uyku alarak vücut direncinin korunmasını sağlamak gibi kişisel önlemler alınmalıdır.