Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, kur korumalı mevduata (KKM) düşük ilgilinin sürmesini beklerken, uygulamayla TL’deki değer kaybı sınırlansa dahi bunun ekonomideki diğer zayıflıkları düzeltmeye yetmeyeceğini savundu.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Çin’den feyz alarak ortaya attığı yeni ekonomi modeli çerçevesinde Merkez Bankası faiz indirmeye zorlanmış, eylül ayında başlayan indirimler TL’de görülmemiş değer kayıplarına yol açmıştı. Erdoğan da kaybı durdurmak için KKM ürününü piyasaya sürmüş, ürüne ilgi artsın diye farklı yollar denenmişti.
KKM’nin duyurulmasından sonra TL’de kayıplar durulsa da paranın değeri ancak kamunun dolar satışıyla tutulabilmiş, bu dönemde ekonomideki hemen hemen bütün göstergeler kötüye gitmişti.
Yeni modelin uygulayıcısı olarak göreve getirilen Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, orta vadede göstergelerde düzelme beklediğini belirtse de, daha önceki bir açıklamasında yeni modelin tutmaması halinde üzüleceğini söylemişti.
BloombergHT’nin aktardığına göre Fitch’in raporunda şu ifadeler kullanıldı: “Yüksek enflasyon ve mudilerin döviz mevduatlarından çıkma konusunda isteksizlikleri dikkate alındığında, döviz mevduatından kur korumalı mevduata geçişin sınırlı kalmaya devam etmesini bekliyoruz.”
Nebati’nin açıkladığı verilere göre ocak sonu itibariyle döviz mevduatlarının yüzde 4 kadarı kur korumalı mevduata dönerken, Fitch, BDDK verilerinin de 17 Aralık 2021-28 Ocak 2022 arasında döviz mevduatlarının sadece yüzde 3,8 azaldığını gösterdiğini hatırlattı.
Uygulamanın TL’deki değer kaybını sınırlaması halinde kısa vadeli risklerin bir miktar azalacağı kaydedilen raporda, bunun ‘yüksek enflasyon, derin negatif reel faizler ve güvenilir bir politika çıpasının olmayışı’ gibi yurt içi güvendeki keskin kötüleşmenin nedenlerini düzeltemeyeceği vurgulandı.
Erdoğan ve diğer ekonomi yetkilileri yeni modelde cari dengenin sağlanmasıyla enflasyonun düşeceğine inanıyor. Modelde ayrıca değersizleşen TL’nin ihracatı destekleyeceği, düşük faiz ortamının da yatırımları yukarı taşıyarak istihdamı artıracağı savunuluyor.
Fitch ise raporunda “Makroekonomik oynaklığın kısa vadenin çok ötesinde devam edeceğine inanıyoruz” ifadelerini kullandı