Aslında Edirneli yurttaş için son üç yıldır bu yoğunluk olağan bir durum. Fakat son aylarda döviz kurunda yaşanan yüksek artışla bu yoğunluk katlanarak artmış durumda. Buna bir de yüksek enflasyon ile düşen alım gücü eklenince kentte trajik bir durum oluştu. Bir tarafta neredeyse yok pahasına istediği her şeyi alan turistler, diğer tarafta ise zamlar karşısında artık tezgaha bile bakamayan Edirneli emekçiler.
‘Tezgahı Bulgarca hazırlar olduk’
Bu oluşan tabloyu Edirneli emekçilere ve esnafa sormak için Cumartesi Pazarına gittik. Geçen yıla kadar Bulgar turist yoğunluğu Çarşı Merkez ve Cuma Pazarı’ndaydı. Fakat TL’nin değer kaybı ile Cumartesi Pazarı ve Margi AVM de bu yoğunluktan nasibini almış durumda. Cumartesi Pazarının esnaflarından Altay ailesinin çalıştığı tezgahı ziyaret ettik. Uzun yıllardır bu tezgahta pazarcılık yapan Ahmet Altay “Özellikle son 4 – 5 aydır müşterilerin yüzde 70’i Bulgarlar oldu. Tezgahı Bulgarca hazırlar olduk. Bu krizde Edirne esnafını ayakta tutan Bulgarlar oldu” dedi.
‘Fiyatlar dolardan beter yükseliyor’
Eski müşterilerinin de gelmeye devam ettiğini belirten Altay “Fakat kriz ortada. Fiyatlar dolardan beter yükseliyor. Yerli müşteriye fiyat söylerken utanır olduk. Örneğin eskiden 2 kg mandalina alan müşteri yarım kilo alıyor” diye konuştu.
'1 kg meyve almaktan bile çekinmemiz utandırıyor insanı’
Tezgahta alışveriş yapan Edirneli bir yurttaş ise “Ben devlet memuruyum. Daha geçen yıl gelip çeşit çeşit meyve alırdık evimize şimdi 3 çeşit seçip yarım kilo ver diyoruz. Yani dedikleri gibi porsiyonları küçülttük. Bulgarların akın etmesi çok normal. İnsanların parası kıymetli. Fakat onlar buradan kilolarca meyve sebzeyi bedava fiyata alırken bizim 1 kg almaktan bile çekinmemiz utandırıyor insanı. Bu utancın kaynağı ise iktidardır” dedi.
‘Burada çalışır gidip Bulgaristan’da tatil yapardık, şimdi durum tersine dönmüş durumda'
Yine pazarcılık yaparak geçinen 1989 göçmeni yurttaş ise “Biz göçten sonra burada çalışır gidip Bulgaristan’da tatil yapardık. Şimdi durum tersine dönmüş durumda. Aslında bu tablo Bulgaristan ile alakalı değil. Bulgaristan’da da ciddi bir ekonomik zorluk var. Fakat Türkiye batmış durumda. Batan geminin mallarını alıyorlar” ifadesini kullandı.
Tekstil fabrikasında çalışan Seçil Yumlu adlı yurttaş ise “Adamların parası değerli gelip her şeyi alıyorlar. Onlara kızmıyorum ama biz tezgahları ancak gezebiliyoruz. Haliyle birileri poşet doldururken bu ülkenin insanı olarak sadece bakmak gücüme gidiyor” dedi.
‘AVM’de otomobillerin neredeyse hepsi Bulgaristan plaka’
Cumartesi Pazarının bitişiğinde olan Margi AVM’ye geçiyoruz. Henüz öğlen olmasına karşın otoparkları dolu. Otomobillerin neredeyse hepsi Bulgaristan plaka. Arada tek tük Türk plakalı araç görüyoruz. Mağazalar dolup taşmış durumda. Bizde mola sırasında mağaza emekçileri ile konuştuk.
‘Sırbistan, Romanya gibi ülkelerden bile gelen var’
Giyim mağazasında çalışan bir emekçi son bir ayda mağazada Türk müşteri görmenin zorlaştığını söylüyor ve ekliyor “Bazen depodan ürün yetiştirmekte zorlanıyoruz. Artık Bulgaristan’ı aşmış durumda. Sırbistan, Romanya gibi ülkelerden bile gelen var. Ciddi yol yapmalarına karşın bu ucuzluk onları tatmin ediyor”.
Başka bir mağaza çalışanı ise şöyle diyor yaşananlara ilişkin:
“Ben 2020 yılında çalıştığım mağazadan dört defa alışveriş yaptım. Aslında hâlâ indirimim var ama yapamıyorum artık. Fakat Bulgaristan’da benzer mağazalarda çalışan insanlar buradan çuvalla kıyafet alıyor. Bir yıl içinde ne kadar fakirleştiğimizi düşünün.”
AVM içinde restaurantta çalışan bir emekçi ise “Eskiden yemek molasında AVM çalışanları bizden yemek yerdi şimdi insanlar ekmek arası ile gün geçiriyor. Fakat Edirne’de her gün yeni bir mekan açılıyor. Turistler bedavaya iyi yemek yerken bizim durumumuz belli” diyerek dert yanıyor.
Sol Gazete Çağlar Akyüz