Türklerin Asya’da yaşarken kullandığı 12 Hayvanlı Takvim, Asya’da, özellikle Çinliler ve Türk halkları tarafından yaygın olarak kullanılmış bir takvimdir. Ayrıca Japonlar, Koreliler, Vietnamlılar, Moğollar ve Mançular da değişik hallerini kullanmışlardır.
Çin’deki takvim ve burçların oluşması
Çince’de 地支 (Dizhi) olarak bilinen takvim, 12 hayvan ile sembolize edilir. 12 hayvanın her biri, Çin burçlarına karşılık gelir. Çin burçları, bir hayvanı ve onun karakteristik özelliklerini, yinelenen on iki yıllık bir döngüde her yıla atayan, Çin takvimine dayanan geleneksel bir sınıflandırma şemasıdır. Her yıl bir hayvana denk gelir ve o yıl doğan tüm insanlar aynı hayvan burcudur. Buna ek olarak, her hayvan, 4 temel elementten oluşan (su, toprak, ateş, hava) sabit elemana sahiptir. Her 12 yılda bir bu element değişir. Örneğin bu yıl ateş ejderhasıysa, bundan 12 yıl önceki su ejderhasıydı gibi.
Geleneksel Çin kültüründe Çin burcu çok önemlidir ve Çin felsefesinin ve kültürünün bir yansıması olarak var olur. Çin kültürü, kişinin kişiliğinin içinde bulunduğu zodyak hayvanının nitelikleriyle benzer olduğunu savunur. Çin kökenli olan burçlar ve çeşitleri, Japonya, Güney Kore, Vietnam, Singapur, Nepal, Tayland, Kamboçya ve gibi birçok Doğu Asya ve Güneydoğu Asya ülkesinde popüler olmaya devam etmekte.
Efsaneye göre 12 Hayvan hangileri ve nasıl belirlendi?
Takvimde henüz 12 hayvanın yokken, o zamanlardaki imparator, Yeşim İmparatoru (Yu Huang Da Di 玉皇大帝), dünyadaki tüm hayvanları çağırarak, tüm hayvanların arasından burçlar kuşağını temsil edecek 12 hayvanı seçmeye karar verdi. İmparatorun çağrısını duyan hayvanlar toplanmak için yola çıktı.
Yeşim İmparatorunun davetine burçlar kuşağı için; kaplan, tavşan, ejderha, öküz, yılan, at, fare, koyun, maymun, domuz, köpek ve horozun dâhil olduğu 12 hayvanı seçti. Bundan sonra imparatoru, 12 hayvana liderlik edecek ve burç listesinde ilk başta olacak hayvanı seçme konusunda, zor bir karar bekliyordu.
Hararetli bir tartışmanın ardından tüm katılımcılar, 12 hayvan arasından birini büyüklüğüne göre seçecek olan, imparatorun emrine uyacakları yönünde anlaştılar. Heybetli kaplanın da aralarında bulunduğu bir grup hayvan liderlik için büyük bir cüsseye sahip olan öküzü önerdi.
Ama fare birden ortaya fırladı ve söyle seslendi; “Hayır! Durun! Ben her zaman insanların ‘Ne kadar büyük bir fare!’ dediğini duyuyorum. Ama hiçbir zaman ‘Ne kadar büyük bir öküz!’ dediklerini hiç duymadım. Ben 12 hayvan arasındaki en büyük olanıyım.” Farenin iddialı çıkışı karşısında hiç kimse aynı fikirde değildi. Ama lider olacak hayvan konusunda kararsızlık da devam ediyordu.
İmparator, insanların ne diyeceğini görmek için burçlar kuşağının 12 hayvanının olduğu bir geçit töreni düzenlemeye karar verdi. Kaplan, öküz ve diğer hayvanlar geçit töreninde boy gösterdiğinde insanlar bir yorumda bulunmadı. Ne zaman ki fare öküzün sırtına sıçradığında tüm kalabalık tek bir ağızdan “Oh! Ne kadar büyük bir fare!” dedi. Bunun üzerine imparator fareyi listenin birinci sırasına koydu. Farenin ardından da öküz listede ikinci sırada yer aldı.
İşte burçların yılları ve özellikleri
Fare
Çin astrolojisinde ilk burcu olan fare; zeki, kurnaz, girişken ve albenisi güçlü karakterleri temsil eder.
Öküz
Çin takviminin ikinci burcudur. Öküz senesinde doğan kişiler, sakin, ne istediğini bilen, makul ve kararlı karakterleri temsil eder.
Kaplan
Kaplan yılında doğanların hayatında her zaman bir hareketlilik vardır. Yeniliklere son derece açık olan bu insanların karakterleri hırslı, cesur ve iddialıdır.
Tavşan
Çin mitolojisinde ‘şans’ı temsil eden tavşan burçları empatik, akıllı ve samimidir.
Ejderha
Ejderha burcu insanları ise fark edilip dikkat çekmeyi sever. Karakteristik özellikleri ise, yaratıcı, sanatsal ve karizmatiktir.
Yılan
Ciddi olmayı ve objektif gerçekleri net bir şekilde algılayabilen yılan burcu insanı düşünmeyi, olayları derinden analiz etmeyi tercih eder. Genel olarak özellikleri; düzenli, sezgisel ve zariftir.
At
12 hayvanlı takvimde yedinci sırada yer alan at burcu insanları, uyumlu, sadık ve maceracı olarak ön plana çıkarlar.
Koyun
Koyun burcu, merhamet, neşe ve yaratıcılığı simgeler. Bu yılda doğan insanların genel özellikleri; sıcakkanlı, hassas ve sakindir.
Maymun
Maymun burcu olan insanlar, neredeyse her duruma kolay adapte olabilirler. Bu burcun özellikleri; pratik zekâlı ve çok yönlüdür.
Horoz
Horoz burcu insanları genellikle, dış görünümüne oldukça özen gösteren, güler yüzlü, iradesi kuvvetli ve ince fikirli bir karakter gösterir.
Köpek
Köpek burcu insanları ise zeki, yardımsever, sadık, dürüst ve koruyucu bir kişilik gösterirler.
Domuz
Çin takviminin on ikinci ve en son burcu olan domuz, bu burca ait bir senede doğan kişinin genelde sempatik, dürüst bir insan olmasını sağlar. Ayrıca hoşgörülü ve oldukça cömerttir.
Hangi yıl ne burcu?
Fare: 2032, 2020, 2008, 1996, 1984, 1972, 1960, 1948, 1936, 1924
Öküz: 2033, 2021, 2009, 1997, 1985, 1973, 1961, 1949, 1937, 1925
Kaplan: 2034, 2022, 2010, 1998, 1986, 1974, 1962, 1950, 1938, 1926
Tavşan: 2035, 2023, 2011, 1999, 1987, 1975, 1963, 1951, 1939, 1927
Ejderha : 2036, 2024, 2012, 2000, 1988, 1976, 1964, 1952, 1940, 1928
Yılan: 2037, 2025, 2013, 2001, 1989, 1977, 1965, 1953, 1941, 1929
At: 2038, 2026, 2014, 2002, 1990, 1978, 1966, 1954, 1942, 1930
Koyun: 2039, 2027, 2015, 2003, 1991, 1979, 1967, 1955, 1943, 1931
Maymun: 2040, 2028, 2016, 2004, 1992, 1980, 1968, 1956, 1944, 1932
Horoz: 2041, 2029, 2017, 2005, 1993, 1981, 1969, 1957, 1945, 1933
Köpek: 2042, 2030, 2018, 2006, 1994, 1982, 1970, 1958, 1946, 1934
Domuz: 2043, 2031, 2019, 2007, 1995, 1983, 1971, 1959, 1947, 1935
Zülal Çelik