Abone Ol

Bir Döneme Damgasını Vuran Dergiler: Playboy ve Erkekçe

Savaş sonrası ABD'de, 12 Eylül sonrası Türkiye'de gün yüzüne çıkarılan pornografi ve Playboy dergisini BBC araştırdı

Bir Döneme Damgasını Vuran Dergiler: Playboy ve Erkekçe

Birleşik Devletleri'nde 1953 yılında yayın hayatına başlayan Playboy dergisi, yıllar içinde çok büyük tiraj rakamlarına ulaştı.

Çıplak kadın fotoğraflarıyla ünlü dergi, çıktığı günden bu yana tartışmaların da odağında oldu.

Bir Döneme Damgasını Vuran Dergiler: Playboy ve Erkekçe - Resim: 1

Bir yandan ülkedeki kadın hareketi, kadın bedenini objeleştirdiği gibi eleştirilerle Playboy' protesto ederken diğer yandan bazı kesimler ise Playboy'u özgürlükçü buluyordu.

Playboy, ABD'deki sayfalarında fotoğraflar dışında önemli kültür ve siyaset yazıları ile söyleşilere de yer verdi.
Hatta Malcom X'ten Martin Luther King Jr'a, Fidel Castro'dan Yaser Arafat'a kadar uzanan yelpazede siyasi figürler dergide yer aldı.

Playboy'un ünü zamanla ABD sınırlarını aşıp dünyaya yayıldı.
1980'lerden itibaren Türkiye'de de Playboy muadili dergiler yayımlandı.

1982'de Erkekçe dergisiyle başlayan bu furya kapsamında Playboy'un Türkçe versiyonu da 1985'de yayına başladı.
Bu dergiler Türkiye'de de büyük ilgi gördü ve ABD'de olduğu gibi yine belirli tartışmaların konusu oldu.

Bir Döneme Damgasını Vuran Dergiler: Playboy ve Erkekçe - Resim: 2
Bu arada ABD'deki Playboy'a benzer olarak Türkiye'de de bu dergiler, kültür ve siyaset yazıları ile söyleşiler yayımladı.

Bu kapsamda Uğur Mumcu'dan Aziz Nesin'e, Doğu Perinçek'ten İlhan Selçuk'a dönemin muhalif isimlerinin görüşlerine dergi sayfalarında yer verildi.

1990'larda da yüksek tirajları süren bu dergiler muzır neşriyat yasasının kısıtlamaları, cinsel içerikli yayınların CD, DVD ve sonra da internete kayması ile Türkiye'nin siyasal ortamı ve basındaki büyük değişimler gibi nedenlerin sonucu olarak piyasadan çekildi.

Bir Döneme Damgasını Vuran Dergiler: Playboy ve Erkekçe - Resim: 3

BBC Türkçe, Playboy'un Türkiye'deki yayıncılık hayatını bir dönem nasıl etkilediğini araştırdı.

Video-haberde görüşlerine yer verilen isimler arasında Erkekçe, Playmen ve Penthouse dergilerinin kuruluş süreçlerinde yer alan gazeteci Mehmet Y. Yılmaz; 1980'lerden bu yana Türkiye'deki feminist hareket içinde aktif bir şekilde yer alan yazar, gazeteci Ayşe Düzkan; kısa bir dönem Playboy dergisinde çalışan gazeteci, yazar, programcı Ömer Madra; bir dönem Nokta dergisinde ekonomi editörü olarak çalışan iktisatçı, yazar Mustafa Sönmez ve bir dönem Playboy'a dışarıdan yazan yazar, çevirmen ve eleştirmen Sevin Okyay bulunuyor.

Mahmut Hamsici - Ege Tatlıcı