Tanyel Yılmaz yazıyor / Medyafaresi.com
Altın, altın, altın... Arada gümüş aslında daha fazla prim yaptı bu süreçte ama herkesin varsa yoksa konuştuğu altın... 2023 Ocak ayında altının onsu 1800-1900 USD iken 2 yılda 4 bin doları geçti. Hem altın hem de USD bazındaki artışlar TL değerini çifte katladı. Altın kotası olmasaydı ve Merkez Bankası altın tasarruflarını enflasyonun sebebi görmeseydi bugün Türkiye altın zenginiydi. Mehmet Şimşek resmen Türkiye'nin altın zengini olmasını önlemiştir.
Çok mu acımasız oldu?
Gelin anlatalım...
2023 Ağustos ayında Mehmet Şimşek altın ithalatının cari açığa neden olduğunu öne sürerek altın ithalatına kota getirdi. Oysa Türkiye'deki en büyük alıcı Merkez Bankası ve Darphane ile bankalar olarak öne çıkıyordu.
Yastık altı olarak tabir ettiğimiz altın tasarrufları ise vatandaşın gram gram biriktirdiği altın tasarrufu, düğünlerdeki geleneksel takılardan başka bir şey değildi. Altın durduğu yerde değerini koruduğu ve hatta hem ons hem de USD bazında değeri arttığı için herkes için tartışmasız en güvenli yatırım aracı.
Değerini koruyan ve hatta arttıran bir birikim cari açığa neden olur mu?
Olmaz ama karaborsaya neden olur.
Mehmet Şimşek'in bu kararının ardından altında dünya fiyatları ile Türkiye fiyatları arasında bir fark oluşmaya başladı. 1 hafta öncesine kadar 1 kilo altında 3-4 bin USD olan fark İAR operasyonundan sonra 5 bin dolara yükseldi. Bu 1 gram altında 5 dolar demek... Yani Türk vatandaşı 1 gram altını, Mehmet Şimşek yüzünden Yunanlıdan 5 dolar daha pahalıya alıyor.
İşin bir de kuyumcu cephesi var. Altının gramı 5 dolar daha pahalıya satılınca haliyle ne oluyor? Sizin kuyumcudan aldığını z bilezik var ya, onun işte 10 gramsa 50 dolar fazladan ödediğiniz para birilerinin cebine gidiyor.
Kim bu birileri?
Mehmet Şimşek tüm uyarıları görmezden geldi. Altın kaçakçılığından tutun da siyasetçilerin ve diplomatların bile dahil olduğu milyarlarca dolarlık bir altın kaçakçılığı furyası başladı, hala devam ediyor.
İAR'ın 12,5 milyon dolarlık hayali ihracatı bu dev dalga içinde sadece çok küçük bir parça.
Kimler bu altından gram başına 3-5 dolar arası parayı kazananlar, hem de tek kuruş vergi ödemeden.
Garibanlar sınırda altınla yakalanıyorlar, biz yakalananlara değil yakalanmayanlara bakalım.
Külçe altın paradır, ülkemize altın girmesi berekettir.
Eğer Mehmet Şimşek insanların altın almasını engellemeseydi 2023 ocak ayında aldığınız 1 ons altın 1900 dolar iken bugün 4 bin dolar olacaktı. 10 ons altını olan birinin de 19 bin doları 40 bin dolar olacaktı. Onlar da ihtiyaç duyduklarında o altını nakde çevirip ev, araba, düğün, sağlık, eğitim gibi giderlerini karşılayacak ve o altınlar ekonomiye can suyu olacaktı.
Altında hedef 5 bin dolar...
Altının ons fiyatının 5 bin doları bulması uzun vadede bekleniyordu, ama bu kadar kısa sürede 4 bini devirmesi beklenmiyordu. Bu 5 bin dolarlık hedefin de uzaktan yakına geldiğini gösteriyor. Son 2 senedeki performans devam ederse çok daha fazlasını bekleyebiliriz.
Altın fiyatları neden yükseliyor?
Bunda elbette küresel riskler, savaşlar, ambargolar önemli rol oynuyor. Trump'ın ABD ekonomisi ve dünya ekonomisinde travma etkisi yaratan politikalar, tarifeleri de cabası. ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz indirimlerinin süreceği beklentisi altını cazip hale getiriyor.
Bir yandan da merkez bankalarının düşük fonlama maliyetleriyle altın alımlarına devam etmesi ve altın destekli borsa yatırım fonlarına olan ilginin artması, bu yükselişi pekiştiren bir diğer faktör.
Çin Merkez Bankasının altın alımlarını artırması da dikkat çekiyor; Çin Merkez Bankası, Eylül ayında 11. ay üst üste rezervlerine altın ekledi. Bu durum, global altın talebinin güçlendiğine işaret ediyor.
ABD küresel ölçekteki önemini koruyor
ABD'deki devam eden hükümet kapanması ve ekonomik belirsizlikler, altının değer kazanmasında önemli bir etken. Beyaz Saray, ABD Başkanı Donald Trump'ın devlet çalışanlarının işten çıkarılmasına yönelik açıklamalarını yumuşattı, ancak kapanma nedeniyle iş kayıplarının yaşanabileceği uyarısında bulundu. Bu durum, yatırımcıları FED’in faiz indirimlerinin ne zaman yapılacağı konusunda belirsizliğe sürüklüyor ve ekonomik verilerin eksikliği, altına olan talebi artırıyor.
Cumhuriyet Gazetesi haberine göre Scorpion Minerals yatırım direktörü Michael Langford, altının önümüzdeki altı ay içinde 4 bin 300 dolara kadar yükselmesini bekliyor. Goldman Sachs ise Aralık 2026 altın fiyat tahminini 4 bin 300 dolardan 4 bin 900 dolara revize etti. Bu tahminler, küresel ekonomik ve jeopolitik gelişmelerin altın fiyatları üzerinde yükseliş baskısı yaratacağını ve bizim de 5 bin dolarlık usun vadenin yakınlaştığı görüşümüzü destekliyor. Bu analiz yazıldığı sıralarda altının ons fiyatı 4 bin 35 USD olarak rekor kırmaya devam ediyor. Mutlaka kar realizasyonları, fiyat düzeltmeleri olacaktır ama koşullar değişmediği sürece talep devam edeceği için yukarı hareket de sürecektir.
Ons altının 4900 dolara çıkması altın fiyatlarını yüzde 23.73'lük artış anlamına gelirken 2026 yılsonu kadar geçecek 14 ayda dolar TL paritesinin son 14 aydaki ile benzer bir grafik izlemesi durumunda ise altının yüzde 24.33 daha değer kazanması mümkün olacaktır. Bu da bileşikte altının 2026 yılsonunda Türk Lirası bazında yüzde 53.83 daha değerli hale gelmesine ve 8 bin 210 liraya çıkmasına neden olacaktır.
Trump başkanlıktan düşerse, İsrail Netenyahu'dan kurtulursa, Ukrayna'da barış sağlanırsa ve tabi Rusya Avrupa üzerindeki riskleri azaltırsa o zaman altın için 2 binli seviyeleri konuşabiliriz. Bunları dolar üzerinden konuşuyoruz, USD/TL paritesine bağlı olarak Türkiye'deki altın fiyatları da bu değişimden payına düşeni alacaktır.