Kanuni Sultan Süleyman'ın makamında 8 tarih hatası birden!

Muhteşem Yüzyıl' dizisindeki 'muhteşem hatalar'ın ardı arkası kesilmiyor. Tarihçiler bu kez de Kanuni Sultan Süleyman'ın makam odasındaki yanlışları tek tek tespit etti. Daha önce de, 19 Ocak 2011 tarihinde yayınlanan ve Hürrem Sultan'ın Müslüman olduğu odada yer alan görüntülerde, tarihçiler tam 12 hata tespit etmişti.

Dizinin 2 Mart'taki sultan sofrasının canlandırıldığı sahnesinde ise 15 muhteşem hata saptayan tarihçiler, sürahi, kapaklı porselen sahan, servis tabağı, hizmetlilerin kıyafetleri, yeşil elma, sofra takımları, mumlar, bardak ve kaşıkların dönemin özelliklerini yansıtmadığını, bu görüntülerin sonraki yüzyıllara ait olduğunu söylemişlerdi. Tarihçilerin tespit ettiği diğer hatalar da şöyleydi: "Osmanlı döneminde ekmekler bıçakla düzgün kesilmez, somun ekmek olurdu. Oturma düzenine göre kimse padişaha arkasını dönüp yemek yiyemezdi."

Kanuni Sultan Süleyman ile Hasodabaşı Pargalı İbrahim'in harita başında sefer hazırlığı yaptığı sahne de dikkatlerden kaçmadı. Uzmanlar ise padişahın kıyafetlerinden, odadaki perde ve şamdanlara kadar muhteşem hatalar tespit etti.

İşte uzmanların açıklamaları...

1- PERDELER

Doç. Dr. HÜLYA TEZCAN: Perdeler yeni dönem perdeleri anımsatıyor. Kanuni dönemiyle alakası yok. O dönem perdeler kenarlara toplanmadan aşağıya kadar inerdi. *Kenarlarını dolaşan ponponlu harçlar olmazdı. O dönem perdeler genellikle güvez rengi kadife kumaştan yapılırdı.

Prof. Dr. HAKKI ÖNKAL: Minyatürlerden de bilindiği gibi o dönemde duvara asılı ağır perdelere rastlanmaz. Buna benzer örtüler çadırlar için söz konusudur.

Prof. Dr. GÜNSEL RENDA: Minyatürlerden de gördüğümüz kadarıyla 16. yüzyıl Osmanlı döneminde bu tür püsküllü, kenarları toplanmış perdeler kullanılmıyor. Bu tür perdeler Dolmabahçe Sarayı'nda olabilir ama Kanuni Sultan Süleyman dönemi Topkapı Sarayı'nda olamaz.

2- KIYAFETLER

Doç. Dr. HÜLYA TEZCAN: Osmanlı renk ve modellerine uygun değil. Her şeyden önce Osmanlı padişahları kahverengi tonu asla kullanmazlar. Onun yerine yakut kırmızısı zemin üzerine krem, yeşil, mavi, koyu mor, siyah ve nohut rengi ile desenlendirilmiş kumaşlardan dikilmiş kıyafetleri giyerlerdi. Kumaş desenleri o dönemin desenlerini yansıtmıyor. Osmanlı padişahları kemha adı verilen, dokumasında kılaptan denilen altınlı telle dokunmuş kemha, kadife, çatma kadife, seraser denilen ağır, tok kumaşları kullanırdı.

Prof. Dr. HAKKI ÖNKAL:  Sultanın ve vezirinin kıyafetleri biçimsel olarak doğru. Desenler ve motifler döneminkileri andırıyor. Ancak kumaş renkleri pastel duruyor. Müzelerdeki ve minyatürlerdeki kumaşlar daha canlı renklerle dokunmuştur.

3- MOBİLYA

Doç. Dr. HÜLYA TEZCAN:  Padişah, Batılılar gibi masada oturuyor. Oysa o dönem padişahın yerde oturması, haritalara da öyle bakması gerekir. Sarayda masa kullanımı 18. yüzyıldan sonra başladı.

Prof. Dr. HAKKI ÖNKAL: Sultan kabul töreninde değilse, günlük çalışmasını yapıyorsa bir minder üzerinde oturuyor olmalıdır. Törenlerde ise tahtında oturur.

4- ÜÇ KOLLU ŞAMDAN

Doç. Dr. HÜLYA TEZCAN: 16. yüzyılda üç kollu şamdan yok. Tek kollu kullanılıyordu. Üç kollu şamdanlar 18. yüzyıldan itibaren saraylarda kullanılmaya başlandı.

Prof. Dr. GÜNSEL RENDA: Şamdan Avrupa tarzı. Kanuni dönemini yansıtmıyor. Daha çok evimizde kullandığımız şamdanları anımsatıyor.

5- HASODABAŞI

Prof. Dr. HAKKI ÖNKAL: Sultan'ın, hele hele huzurundaki bir maiyyetinin başının açık olması o dönemler için söz konusu değildir. En azından minyatürler bize bunu söylüyor.

6- MEKAN

Prof. Dr. HAKKI ÖNKAL: Fotoğrafta görülenler, ilk bakışta hemen içimize sinen bir 16. Yüzyıl atmosferi izlenimi doğurmuyor. Tedirgin edici yönler var.

7- HALI

Doç. Dr. HÜLYA TEZCAN: Yerdeki halı desen olarak dönemi yansıtıyor. Çünkü madalyon desenli halıları Süleymaniye, Selimiye gibi selâtin camilerde görüyoruz. Ancak o halılar mekan için büyük kullanılmış. O dönemde yere çok kaliteli ince hasırlar serilir, onların üzerine de küçük ebatlı halılar yerleştirilirdi.

8- HARİTA

Prof. Dr. OSMAN GÜMÜŞÇÜ: Büyük harita Rodos adasına ait. Haritada bir problem yok. Piri Reis'in hazırladığı Kitab-ı Bahriye'de Rodos Adası'nın ayrıntılı haritası mevcut. Ancak dünya haritası ne Piri Reis'in ne de Ali Macar Reis'in hazırladığı dünya haritalarına benziyor. Olsa olsa Avrupalılar'a bir harita olabilir.

Doç. Dr. Hülya Tezcan - 1978-2006 yılları arasında Topkapı Sarayı Padişah Elbiseleri Bölümü'nde çalıştı-Tılsımlı Gömlekler kitabının yazarı

Prof.Dr. Hakkı Önkal - Dokuz Eylül Üniversitesi İslam Tarihi ve Sanatları Bölümü öğretim üyesi

Prof. Dr. Günsel Renda - Sanat tarihçisi-Osmanlı minyatür uzmanı

Prof.Dr. Osman Gümüşçü - Çankırı Karatekin Üniversitesi Coğrafya Bölüm Başkanı

GAZETE HABERTÜRK / BÜLENT GÜNAL