Gazeteci Hrant Dink, 19 Ocak 2007 yılında eski Agos gazetesinin binası önünde öldürülmüştü. Çalışma odası günümüze kadar korunurken, Agosgazetesi ve Hrant Dink Vakfı 2015 yılında, Harbiye’deki Anarad Hığutyun Binası’na taşınmıştı. Agos gazetesinin İstanbul Şişli Sebat Apartmanı’nda “23,5 Hrant Dink Hafıza Mekânı”na dönüştürülen eski çalışma ofisi, dün ziyarete açıldı.
Hrant Dink’in muhafaza edilen odası ile Agos gazetesinin eski ofisinin bir “hafıza mekânı”na dönüştürülmesi için bir süredir çalışmalar yürütülüyordu. Merkezin ismi, Hrant Dink’in 23 Nisan 1996’da Agos’ta yayımlanan “23,5 Nisan” başlıklı yazısına atfen “23,5 Hrant Dink Hafıza Mekânı” olarak belirlendi.
Vicdanın, empatinin, diyaloğun, karşılık anlayışın önemi vurgulayarak, geçmişte yaşananlardan ders alınıp geleceğin daha yaşanabilir olması amacıyla hazırlanan mekân 145 metrekarelik bir alana kuruldu. Hafıza Mekânı ziyaretçi programlarıyla, etkinlikleriyle, arşiviyle ve sunduğu içerik ile bir araştırma, üretim, bilgi edinme, paylaşım ve diyalog mekânı olarak faaliyette bulunacak.
Sergi tasarımı ve kürasyonu Hrant Dink Vakfı ekibine ait olan mekân 60 adet video, yüzlerce fotoğraf, Agos gazetesinin 2007 yılına kadarki arşivini multimedya teknikleri aracılığıyla ziyaretçilere sunuyor.
Seksen yaşındaki kavramsal sanatçı Sarkis’in “acılardan pırlanta yaratmayı” esas alan yerleştirmesi “Tuz ve Işık” ile Horst Hoheisel ve Andreas Knitz’in “Büyükelçilik Kurma Projesi” de mekânda sürekli olarak görülebilecek.
Mekânın çalışmaları 2015 yılının sonbaharında başlatıldı. Hazırlık aşamasında Avrupa, Amerika, Güney Amerika ve Güney Afrika’daki on beş ülkede, yaşanmış zor anılarla yüzleşme amacıyla ortaya konmuş seksenden fazla hafıza mekânı ve müze ziyaret edildi. Bu mekânlar arasında; Apartheid rejiminde yaşanan ayrımcı uygulamaları gün yüzüne çıkaran müze ve hafıza mekânları, Holokost döneminin toplama ve imha kampları, Güney Amerika’da yaşanan darbe döneminde gizli tutuklama ve işkence yeri olarak kullanılmış alanlar yer aldı.
Ziyaret edilen mekân ve müzelerdeki çalışan uzmanlar ile birebir görüşmeler gerçekleştirildi. Hrant Dink’i tanıyan ya da tanımayan çok sayıda kişinin, hafıza mekânı hakkındaki fikir, görüş ve beklentileri dinlendi.
Bu kapsamda yurtdışından uzmanlar Türkiye’ye çağırıldı; panel ve atölye etkinlikleri yapıldı. Hazırlık sürecindeki tüm deneyimler, Türkiye’de hayata geçirilecek benzer bir oluşumda kaynak gösterilmesi için belgelendi.
Girişlerin ücretsiz olduğu “23.5 Hrant Dink Hafıza Mekânı”nda videolar sesli rehber aracılığıyla Türkçe, İngilizce ve Ermenice olarak izlenebilir. Mekân Salı, Çarşamba, Perşembe ve Cuma günleri 10.00-17.00 saatlerinde, Cumartesi ve Pazar günleri ise 10.00-18.00 saatlerinde ziyaret edilebilir.